Windsurfen op zee.

Waar let je op als je gaat windsurfen op zee? Super gaaf natuurlijk, dat windsurfen op zee! Je kan vet golfrijden en super hoog springen! Maar ook al ziet het er in de filmpjes makkelijk uit, in het echt komt er heel wat bij kijken. Hieronder vind je waar je op moet letten als je gaat windsurfen op zee.

Wind

Wind kennen we natuurlijk allemaal, alleen worden op zee verkeerde keuzes wat eerder afgestraft. Ten eerste de zeilkeuze. Pak je een te klein zeil, dan sta je te dobberen tussen de brekende golven. Pak je een te groot zeil, dan vlieg je overpowered, ongecontroleerd over de golven. En een verkeerde zeil keuze levert je op zee vaak een kilometer teruglopen door de duinen op ;-). Erg belangrijk is ook de windrichting. De beste richting om te gaan windsurfen op zee is met ‘sideshore’ wind. Dat betekend dat de wind parallel aan de vloedlijn blaast. Als je dan opstapt vaar je recht de zee in, over de (brekende) golven heen. Is de wind ‘on-shore’ , dan staat de wind recht op de kustlijn en vaar je dus parallel aan de kust. Het probleem is dat het dan moeilijk is om grote golven te ontwijken en je niet echt ‘buiten’ de brekende golven kan komen. Het is moeilijk snelheid maken. Even ruime wind surfen zit er niet in, want dan eindig je weer op het strand. En als je ‘aan de wind’ surft, dan krijg je geen goede snelheid. Ook zullen grote golven de wind uit je zeil nemen. (Side) offshore wind (aflandig dus)is vlagerig, dus ook geen optie. Over het algemeen geld: Voor de spots in Noord-Holland heb je wind nodig van 190-200 graden om een ‘side shore’ windrichting te hebben. In Zuid-Holland rond de 220 graden. Natuurlijk zijn er uitzonderingen door rondingen in de kust.

Golven

Golven ontstaan in de meeste gevallen door wind. Ergens op zee blaast de wind een rimpeltje in het water. Daardoor heeft de wind meer vat op het water en wordt de golf nog groter geblazen. Hoe groot hangt af van hoe hard de wind is, hoe lang de wind blaast en hoe diep de zee is. Als de windrichting goed is worden de golven naar de Nederlandse kust geblazen. Onderweg verzamelen de golven zich in ‘sets’. Meestal bestaat een ‘set’ uit 3 golven die wat groter zijn dan de rest. Hoe langer de golven moeten reizen voor ze bij de kust zijn, hoe groter de afstand tussen de golven. Deze ‘periode’ tussen de golven wordt weergegeven in seconden. In Nederland zit er vaak 5 of 6 seconden tussen de golven. Eilanden die midden in een diepe oceaan liggen (Hawaii bijvoorbeeld), kunnen een periode van wel 16 seconden hebben. Dan heb je tenminste even de tijd om te waterstarten! Eenmaal in ondiep water (=kust) aangekomen vertraagd de ‘onderkant’ van de golf. De ‘bovenkant’ van de golf haalt de ‘onderkant in en dat resulteert in een golf die steiler wordt en tenslotte breekt. Hoe krachtig de golf breekt hangt af van de snelheid van de golf en hoe groot de overgang van het diepe naar het ondiepe water is. Ook hier is Hawaii ‘iets’ in het voordeel ten opzichte van Nederland. De gemiddelde diepte van de Noordzee tussen Nederland en Engeland is 30meter. De gemiddelde diepte van de Grote Oceaan is meer dan 4 kilometer. Kan je voorstellen wat er gebeurt als die golven die door een storm rond de Noordpool (duizenden kilometers van Hawaii dus…) zijn gevormd ineens een drempel van 3 km hoog tegenkomen?????

Bij een tsunami kan het zijn dat de golf maar enkele centimeters hoog is midden op zee, maar een golfperiode heeft van uur! Daardoor is het moeilijk om deze golf te zien aankomen. Komt deze golf echter bij kust dan bouwt deze rimpel zich op tot een allesvernietigende muur van water.

Een laatste puntje over golven is dat golven altijd naar de kust toe draaien. Zo komt het dat golven uit een zuidwestelijke richting toch recht op het strand afkomen.

Terug naar Nederland. Dat je de winkracht en windrichting op windguru kon vinden wist je natuurlijk, maar ga nu maar eens kijken naar de golfhoogte, golfrichting en golfperiode!

Zandbanken

Voordat de golven op het strand breken komen ze eerst een paar zandbanken tegen die bijna overal voor de Nederlandse kust liggen. Zijn de golven echt hoog, dan breken ze misschien wel op de 3e zandbank, een kilomter uit de kust. De wat kleiner golven hebben geen last van die achterste bank en rollen onverstoord rustig door richting het strand totdat ze stukslaan op de 2e bank. De nog wat kleinere golven rollen weer door en slaan stuk op de 1e bank en dan blijft er nog wat over dat breekt op het strand. Kijk eens of je deze zandbanken kan herkennen. Tussen de banken in worden de niet gebroken golven weer wat minder stijl omdat het water er dieper is. De meeste spots hebben ‘2 banken’. Sommige meer, sommige minder. Golven breken als de waterdiepte onder de golf 1,3 maal de hoogte van de golf is. Dus als een golf 1 meter hoog is en onder het dal is het nog 1,50m diep, dan zal deze niet breken. Dus als er een golf van 20 cm breekt…kan je maar beter even afstappen….

Stroming

Stroming in het water wordt veroorzaakt door het ‘getijde’. De zon en de maan trekken aan het water en de centrifugaalkracht (door de draaiing van de aarde) geeft er ook nog eens een draaiing aan. Verder wordt deze stroming nog beinvloed door de zeebodem en de vormen van de kust. Om het simpel te zeggen heb je bij vloed(opkomend tij) een bak water die zich verplaatst van zuid naar noord en bij eb (afgaand tij) van noord naar zuid. Rond hoog- en laagwater is er even geen stroming. Je snapt dat als je wind uit zuidwestelijk richting hebt en een flinke vloedstroom, je behoorlijk afdrijft. Zeker als de wind even wegvalt en je staat te dobberen. Hoog en laag water hebben ook nog invloed op de golven. Maar dit kan per spot erg verschillen. Op sommige spots heb je beter golven met hoog en op sommige met…inderdaad…met laag water…

Materiaal

Natuurlijk moet je zeil afgestemd zijn op de wind. Je moet goed door de branding kunnen komen, dus pak niet te klein. Geoefende zee surfers zullen met winkracht 7 misschien met een plankje van 70 liter het water op gaan. Maar pak als beginnende zee surfer een wat groter boardje. Dat zorgt ervoor dat je makkelijker planeert. Je moet er natuurlijk wel goed op kunnen draaien. Dus boards van boven de 110 liter zijn eigenlijk geen optie tenzij het heeeeel rustig weer is. Natuurlijk moet je materiaal goed zijn! Als je diabolo scheurt op het meer levert dat je een stukje zwemmen/lopen op. Op zee…. je zal niet de eerste en ook niet de laatste zijn die meegenomen wordt door de stroming en…..

Locatie

Bouw de moeilijkheid op. Ga niet na 5 jaar Oostvoornse meer, ineens surfen op de Maasvlakte met west 8. Zorg eerst dat je relaxt op het IJsselmeer kan surfen. Spots als Makkum, Schellinkhout en Andijk hebben bij de juiste windrichting en windkracht brekende golven van ca 1 meter. Ideaal om te oefenen. Ga daarna een keer surfen op de zee-zijde van de Brouwersdam. Dat lijkt al iets meer op zee, maar de grootste golven worden er tegengehouden door zanbanken die ver uit de kust liggen. Begin daarna op een rustig dagje op Wijk aan Zee. Wijk aan Zee heeft een aantal voordelen om daar je eerste sessie op zee te plannen:

• Als er ook maar een beetje wind is zijn er andere surfers
• De pier die de haven beschermt haalt een groot deel van de stroming weg.
• Diezelfde pier maakt de golven cleaner en kleiner.
• Er zijn geen golfbrekers waar je op moet letten.
• Er is genoeg ruimte voor iedereen.

Ik raad mensen dus altijd aan om dicht bij de pier te starten. En dan bedoel ik zo’n 150 meter van de pier, zodat je wel goede wind hebt en de golfsurfers geen last van je hebben. Als het goed gaat kan je altijd wat verder downwind waar de golven groter worden.

En nu nog door de branding

Je bent opgetuigd, staat klaar…. hier een paar tips om heel door de branding te komen:

• Loop niet te diep. Natuurlijk moet je vin de bodem niet raken.
• Kijk of je de ‘sets’ kan herkennen. Maak je beachstart als de laatste golf van de set breekt. Na een ‘set’ is het meestal even wat rustiger qua golven.
• Snelheid is the key! Spring op je plank, en pomp ruime wind weg. Ga zo snel mogelijk in je voetbanden als je goed planeert.
• Kijk naar de golven en probeer de steilste delen van de golven te ontwijken..tenzij je gelijk voor je pushloop wilt gaan… Je moet dus een beetje slalommen tussen de peaks door.
• Maak een chophopje als je een schuimkraag(je) tegenkomt en probeer vlak (met snelheid) te landen.
• Niet te veel naar achter hangen dus, dan raak je snelheid kwijt bij de landing.
• Wil je nog even de lucht niet in? Trek je benen in op het moment dat je het steilste gedeelte van de golf raakt.
• Vaar niet naar Engeland. De reden dat je op zee surft zijn de brekende golven. Zodra je daar iets voorbij bent maak je een gijp en surf je terug naar de kant. Kilometers cruisen doe je maar op het meer. Door te ver uit te varen op zee breng je jezelf en anderen in onnodig gevaar.

Checklist

• Windrichting sideshore?
• Windkracht goed? Niet te veel/ niet te weinig?
• Stroming goede richting? Het beste is weinig stroming (rond hoog of laag water dus) of bij een stromingsrichting tegengesteld aan de windrichting. Bij zw wind moet je dus eb hebben.
• Heb je de juiste spot voor jou vaarniveau?
• Ben je niet alleen? Het beste is om met een ervaren iemand mee te gaan die op je let.
• Is mijn materiaal in orde?

En nu gaaaaaaannnn!!!